Epilog - Fulham Road Socrates

İlk kısım çok değil, bir geride. Yine de diyorsanız, buradan...

David Luiz'in ilk heyecanlandıran orta saha performansı sonrası Guardian gazetesinden Barney Ronay onun için 'Fulham Road Socrates' diyordu. Başka bir yazar olsa 'yine abartı, yine tembel gazetecilik' denerek çarmıha gerilirdi. Fakat Ronay kelime oyunları yapmayı seven, okunması keyifli bir gazeteciydi ve haklı olduğu konular yine oldukça fazlaydı. Chelsea'nin Aston Villa'yı 8-0'la geçtiği o maç, bir kez daha Benitez'in taktik dehasını gösteriyordu.

Top tekniği bir Brezilyalı savunma oyuncusu için bile fazlasıyla iyi, agresif oynamayı seven ve çok başarılı uzun paslar kullanabilen David Luiz genç takımlardan sonra bir daha orta sahada denenmemişti. Aslında bu ek özellikleri, stoper olarak onu fazlasıyla lüks kılıyordu. Ama bundan daha önemlisi, bir önceki yazıda değindiğimiz 'özelleşmiş nitelikler' hususunda sorunları vardı. Dünya çapında bir stoper olmak için gerekli, belli nitelikleri en iyiler seviyesinde olan bir oyuncu değildi henüz. Çok iyi bir futbolcu fakat dağınık bir stoper olarak görünüyordu. Artık saygıdeğer bir yorumcuya dönüşen Gary Neville'in 'playstation' yorumu da onun Chelsea'deki ilk zamanlarına geliyordu.

David Luiz böyle bir oyuncu olduğundan, Benfica'da sıklıkla sol bek olarak kullanılmış ve İngiliz futbol adamlarından Glenn Hoddle da bir seferinde harika bir sağ bek olabileceğinden bahsetmişti. Benitez ise rotasyona gittiği maçlardan birinde, ilk kez Monterrey'e karşı onu orta sahada kullanıyordu ve sonuç göz kamaştırıcıydı. Luiz bir pozisyonda iki kişinin arasından kurtuluyor; devamında Hazard'a kusursuz bir ara pas gönderiyordu. Fakat bu başlangıçtı ve yalnız Luiz'in futbol yeteneklerini gösteriyordu. Chelsea'de esas parlayabileceği rol, Aston Villa maçında ortaya çıkacaktı: temponun, akıcı oyunun temeli olarak David Luiz.

  

Monterrey maçı analizi.

Lampard'ın yanındaki 'mobil' parçayı oluşturan David Luiz, kanatlara açılıp rakip hücumlarını durduruyor; fazla beklemeden boştaki arkadaşlarına isabetli uzun paslar gönderiyor ve zaman zaman merkezden ani çıkışlar yapıyordu. Aston Villa, Chelsea'nin temposuna cevap veremezken, Luiz üstüne bir tane de frikik golü atıyor ve maçın kahramanı oluyordu. Orta sahada alabileceği rol iyiden iyiye belirginleşirken, bundan sonra ligde 2 karşılaşmada daha orta saha oynayarak maçın en iyilerinden olacak ve Basel eşleşmesinde 2 gol atarak turu getirecekti. Bu gollerden biri 90+4'te frikikten, diğeriyse 30 metreye yakın bir mesafeden gelişine yapılmış bir vuruşlaydı.

O halde şu soru akıllara gelebilir. David Luiz neden daimi olarak orta sahada başlamıyor?

*     *     *

Diyagramlar. (http://www.squawka.com/)

Villa maçında David Luiz'in 'heat map'i.

Aynı maçta, David Luiz'in yaptığı müdahaleler -interception-. Kritik noktalarda kestiği toplar açısından değerlendirilebilir ve özellikle rakibin ofansif sağ kanat oyuncusu Lowton'ın kanadını kapadığı görülüyor.

David Luiz'in pas diyagramından sürekli direk, uzun oynamaya istekli olduğu görülebilir. Buna bağlı olarak Luiz'in orta sahadaki başarılı pas yüzdeleri %80 civarında gidiyor. Oyunu kontrol etmek istediğiniz bir düzende, orta saha oyuncusu için yeterli değil.

En yakın tarihli lig maçı, Swansea'ye ait 'heat map'. David Luiz'in olgunlaşan orta saha rolü bir yana, pozisyonu da iyiden iyiye agresifleşiyor. Villa maçında geride daha fazla yoğunlaştığını gördüğümüz alanlar, bu karşılaşmada Swansea yarı alanına kaymış. Luiz daha fazla öne doğru oynuyor.

Yaptığı müdahaleler de buna paralel şekilde. Örneğin sol kanatta, rakip ceza sahasındaki. Ve başarılı pas sayısı da 66'da yalnızca 52. Bunda elbette beceriksizliği değil, oyun karakteri olarak uzun oynama tercihleri etkili.

*     *     *

İyi bir B planı

Tüm bu niteliklerine karşın, orta saha başlayan David Luiz B planı niteliğini koruyor. Luiz'i orta sahada bu kadar verimli kullanmaya olanak tanıyan, bu deseni oluşturan Benitez idi ve bu desen, ancak belli rakiplere karşı, rotasyona gidildiğinde ortaya konuyor. David Luiz'i olgunlaşmış, genelgeçer bir yapıda orta saha olarak kullanmak çok mümkün değil. Tüm yeteneklerine karşın, bir orta sahanın sakinliği, vizyonu ve pek çok başka şey Luiz'de yok. Benitez'in oluşturmak isteyeceği, maçı daha fazla kontrol eden Chelsea'de Luiz'in agresif, tempolu, direk orta saha özelliklerine ek olarak başka nitelikler de barındıran bir orta saha gerekecektir. Her şeye rağmen, David Luiz size bu anlamda oyunu kontrol etme özelliği sağlayamaz.

Benitez'in Chelsea orta sahasının süregelen sorunlarına sunduğu çözüm, kendinden sonra gelecekler için bir yol gösterici olabilir. Chelsea'de Essien'i sağ bek olarak kullanan ve bu kullanıma Real Madrid'de devam eden müstakbel Chelsea hocası Mourinho; olası yeni takımında Benitez'den ilham alabilir. Real Madrid'de en etkili olduğu yıllarda Pep Guardiola'nın Barcelona'sını mağlup ediyorlarken Pepe'yi orta sahada kullanması bazı yönlerden benzer bir düşüncenin ürünü. Rakibi ısıran ve kazandığı toplarla hücuma işlerlik kazandıran; yana oynamak yerine, ileri direk oynayabilen veya topla çıkabilen savunma oyuncusunun orta sahada kullanımı. Orta saha David Luiz'i, şu an için dahiyane bir Benitez projesi olarak görmek ve onun uzun vadede bir defans oyuncusu olarak neler yapabileceğine odaklanmak gerekiyor. Benitez'in Aston Villa maçı sonrası söyledikleri de buna işaret ediyordu: “Belki biraz dinlenebilir veya belki bu pozisyonda daha fazla oynayabilir. Ama stoper oynamak zorunda olduğunda da çok iyi iş başarıyor ve bize pek çok alternatif sağlıyor.”

David Luiz, Rafa Benitez geldiğinden bu yana stoper olarak da çok daha güvenilir performanslar sergiliyor. Gereksiz riskler almaktan kaçınmayı henüz tam olarak başarmış değil evet. Fakat Benitez'in ona kattıkları, bir sonra gelecek hocanın da şekillendiriciliğiyle onu çok değerli bir savunma elemanına dönüştürebilir. Eğer yanına tamamlayıcı bir partner bulunursa; Luiz'in öne çıkışları, cesareti, uzun pasları ve hedef maçlarda muhtemel rakip presi yarıcı tekniği onu orta sahadan çok daha değerli bir savunma elemanına dönüştürebilir.

Orta sahalardan defans oyuncuları yapılan bir dünyada, David Luiz'in evrimi ters şekilde işliyor.